Indeks terminów

0-9

 

Skrótowiec

Rozwinięcie

2WD

2 Wheel Drive

4WD/AWD

4 Wheel Drive/ All Wheel Drive

5S

Metoda 5S/system 5S (Seiri/Selekcja-Seiton/Systematyka-Seiso/Sprzątanie-Seiketsu/Standaryzacja-Shitsuke/Samodyscyplina)

5WHY

Jedna z metod pozwalających na wykrywanie przyczyn problemów/ defektów (patrz: szkolenie)

6S

Six Sigma - koncepcja zarządzania jakością. Wywodzi się z USA, z Motorolli. długoterminowa strategia zwalczania zmienności i marnotrawstwa bazująca na danych i faktach. (Termin Six Sigma oznacza sześciokrotną odległość odchylenia standardowego.)

8D Report

Report for Processing and monitoring of Process and Product Problems

A.

Skrótowiec

Rozwinięcie

AC Alternating current (prąd zmienny)

ASR

Acceleration Slip Regulation

ASS

Acetic Acid Salt Spray (Badania w komorze solnej, w kwaśnej mgle solnej)

ASTM International

wcześniej ASTM - American Society for Testing and Materials (Amerykańskie Stowarzyszenie Badań i Materiałów)

AIAG

Automotive Industry Action Group  – amerykańskie stowarzyszenie samochodowe. Członek IATF

 

Organizacja założona w 1982 roku przez przedstawicieli trzech największych producentów samochodów w Ameryce Północnej: Forda, General Motors i Chryslera w celu doskonalenia jakości w amerykańskim przemyśle motoryzacyjnym. Obecnie AIAG publikuje standardy branży motoryzacyjnej i oferuje swoim członkom edukacyjne konferencje i szkolenia. www.aiag.org

akredytacja

Formalne uznanie przez upoważnioną jednostkę akredytującą kompetencji organizacji działających w obszarze oceny zgodności, czyli jednostek certyfikujących, inspekcyjnych lub laboratoriów do wykonywania określonych działań w zakresie oceny zgodności. (www.pca.gov.pl)

ANFIA

Associazione Nazionale Filiera Industrie Automobilistiche – włoskie stowarzyszenie samochodowe. Członek IATF

ANSI

American National Standards Institute

APQP

Advanced Product Quality Planning (APQP) & Control Plan (CP) - Zaawansowane Planowanie Jakości Wyrobu i Plan Kontroli - podręcznik AIAG

Metodologia wykorzystywana do planowania i wdrażania nowych projektów, głównie w motoryzacji, wykorzystywana też w innych branżach. Obejmuje wszystkie etapy wytwarzania, od opracowania projektu wyrobu po produkcję seryjną.

Definicja z IATF 16949:2016:

„proces planowania jakości wyrobu, wspierający rozwój wyrobu lub usługi w celu spełnienia wymagań klienta; APQP stanowi przewodnik w procesie rozwoju oraz standardowy sposób komunikowania wyników pomiędzy organizacjami a ich klientami; APQP odnosi się m.in. do solidności i testowania projektu oraz jego zgodności ze specyfikacją, projektowania procesu produkcyjnego, standardów kontroli jakości, zdolności procesu i wydajności produkcji, opakowania wyrobu, testowania wyrobu oraz planu szkoleniowego operatorów”

AQAP

Allied Quality Assurance Publication - Publikacja Standaryzacyjna NATO dotycząca Zapewnienia Jakości - wymagania NATO dotyczące systemu jakości łańcucha dostaw w branży wojskowej i pokrewnych

AQAP 2110:2016

Wymagania NATO dotyczące zapewnienia jakości w projektowaniu, rozwoju i produkcji

autoryzacja

Definicja z IATF 16949:2016:

Udokumentowane uprawnienie dla osoby, określające prawa i obowiązki w zakresie wyrażania lub odmowy zgody lub sankcji w ramach działania organizacji

B.

Skrótowiec

Rozwinięcie

BOM

Bill of material

BTV

Bauteilverantwortlicher - osoba odpowiedzialna za komponenty w koncernie VW (SQA Engineer - SQM Engineer - SQE)

C.

 

Skrótowiec

Rozwinięcie

CAC

Charge Air Cooler

CAN Controller Area Network

CARB

California Air Resources Board (Kalifornijska Rada ds. Zasobów Powietrza)

CASS

Copper-Accelerated Salt Spray (Badania w komorze solnej, w kwaśnej mgle solnej z dodatkiem jonów miedzi)

CI

Compression-Ignition (ZS - Zapłon Samoczynny)

CMM

Coordinate Measuring Machine (WMP - Współrzędnościowa maszyna pomiarowa)

CNC

Computerized Numerical Control

CNG

Compressed Natural Gas

COP

Conformity of Production

CPB

Constany Percentage Bandwidth

CVS

Constant Volume Sampler

CAD

Computer Aided Design

(Process) Capability Study

Badanie zdolności (procesów)

CC

Critical Characteristic – charakterystyka krytyczna – przykład możliwego rodzaju charakterystyki specjalnej

CCC

China Compulsory Certificate

(oznaczenie/oznakowanie/znak) CE

Conformité Européenne - European Certification - umieszczone na wyrobie jest deklaracją producenta, że oznakowany wyrób spełnia wymagania dyrektyw tzw. "Nowego Podejścia" Unii Europejskiej (UE)

CEN

Comité Européen de Normalisation - European Committee for Standarization - Europejski Komitet Normalizacyjny

CENELEC

Comite Europeen de Normalisation Electrotechnique - Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki - odpowiedzialny jest za normalizację w dziedzinie elektrotechnicznym

certyfikacja

w odniesieniu do systemów zarządzania, jest działalnością polegającą na ocenie zgodności systemu z wymaganiami przez stronę trzecią, tzn. akredytowaną jednostkę certyfikującą (def: PN-EN ISO/IEC 17021)

CBD

Cost Break Down – Zestawienie kosztów - model struktury (kalkulacji) kosztowej

Cg

Gauge Capability - Wskaźnik  zdolności  systemu/ narzędzia pomiarowego, mierzy potencjał systemu (wskaźnik zdolności związany z rozrzutem)

Stosowane w przypadku potrzeby wstępnej oceny systemu pomiarowego, bez udziału składnika odtwarzalności (najczęściej oznaczającego wpływ osób wykonujących pomiar)

Cgk

Gauge Capability Index - Wskaźnik  zdolności  systemu/narzędzia   pomiarowego, mierzy zdolność systemu (wskaźnik zdolności związany z wycentrowaniem)

Stosowane w przypadku potrzeby wstępnej oceny systemu pomiarowego, bez udziału składnika odtwarzalności (najczęściej oznaczającego wpływ osób wykonujących pomiar)

Cm

Machine Capability - Wskaźnik  zdolności  maszyny, mierzy potencjał maszyny 

Cmk

Machine Capability Index - Wskaźnik  zdolności  maszyny, mierzy zdolność maszyny 

COP

Conformity of Production - Kontrola Zgodności Produkcji (KZP)

Core Tools (AIAG’s Core Tools/ Automotive Quality Core Tools)

5 podręczników referencyjnych AIAG’u: APQP, PPAP, FMEA, MSA, SPC - będących podstawą do budowania efektywnego systemu zarządzania jakością w motoryzacji i nie tylko.

CP

Control Plan – Plan Kontroli

Definicja z IATF 16949:2016:

„Udokumentowany opis systemów i procesów wymaganych do nadzorowania wytwarzania wyrobu”

Cp

Process Capability - wskaźnik zdolności jakościowej procesu, mierzy potencjał procesu - dla obliczeń długoterminowych

Cpk

Process Capability Index - wskaźnik zdolności jakościowej procesu, mierzy zdolność procesu - dla obliczeń długoterminowych

CPM

Critical Path Method – Metoda Ścieżki Krytycznej - w teorii zarządzania projektami jest to ciąg takich zadań w projekcie, że opóźnienie któregokolwiek z nich opóźnia zakończenie całego projektu. Metoda służy zapewnieniu prawidłowego przebiegu projektu w czasie.

CQI (AIAG CQI Standards)

Continous Quality Improvement - zestaw standardów/zaleceń AIAG dotyczących m.in. procesów specjalnych

(AIAG) CQI-8

Layered process audit - LPA

Audyt procesu warstwowy. (Narzędzie doskonalenia procesu produkcyjnego) Przewodnik AIAG.

(AIAG) CQI-9

 

Special Process: Heat Treat System Assessment

Proces specjalny: Audit systemu /procesów obróbki cieplnej

 

(AIAG) CQI-11

 

Special Process: Plating System Assessment

 Audit  systemu /procesów galwanizacji

 

(AIAG) CQI-12

 

Special Process: Coating System Assessment

Proces specjalny: Audit  systemu /procesów nakładania powłok lakierniczych

 

(AIAG) CQI 14

Automotive Warranty Management: A Guideline For Industry Best Practices - Zarządzanie gwarancjami

(AIAG) CQI-15

Special Process: Welding System Assessment - Proces specjalny: Audit  systemu /procesów spawania/ zgrzewania (lutowania też)

 

(AIAG) CQI-17

Special Process: Soldering System Assessment - Proces specjalny: Audit  systemu /procesów lutowania

 

(AIAG) CQI-23

Special Process: Molding System Assessment - Proces specjalny: formowanie (plastik, guma)

 

(AIAG) CQI-27

Special Process: Casting System Assessment - Proces specjalny: odlewanie

CR

Customer Requirements - wymagania klientów

CSR (CSRs)

Definicja z IATF 16949:2016:

„Interpretacje lub wymagania uzupełniające, związane z konkretnym fragmentem IATF 16949:2016 - standardu systemu zarządzania jakością dla przemysłu motoryzacyjnego”

Część serwisowa

Definicja z IATF 16949:2016:

„część produkowana zgodnie ze specyfikacją producenta pojazdów (OEM), w tym część fabrycznie regenerowana, która jest nabywana lub zatwierdzana przez producenta pojazdów (OEM) do stosowania jako część serwisowa”

Część wzorcowa

Definicja z IATF 16949:2016:

„część o znanej specyfikacji, wzorcowana i powiązana ze standardami o przewidywanych wynikach (pozytywnych lub negatywnych), która jest używana w celu walidacji funkcjonalności urządzeń służących zabezpieczaniu przed błędami lub urządzeń sprawdzających (np. sprawdziany typu „przechodni/ nieprzechodni”)

Część zamienna

Definicja z IATF 16949:2016:

„część nienabywana i niezatwierdzana przez producenta pojazdów (OEM) do stosowania jako część serwisowa, która może, lecz nie musi być produkowana zgodnie ze specyfikacją oryginalnego wyposażenia”

CVT

Continuously Variable Transmission

D.

 

Skrótowiec

Rozwinięcie

DC Direct current (prąd stały)

DIN

Deutsches Institut für Normung (Niemiecki Instytut Normalizacyjny)

DOC

Diesel Oxidation Catalyst

Diagram Ishikawy

Wykres przyczynowo-skutkowy, wykres rybiej ości – metoda służąca rozpoznaniu przyczyn poniesionych lub potencjalnych niepowodzeń przedsięwzięć

D/TLD

Dokumentationspflichtig / Technische Leitlinie Dokumentation - Mandatory Documentation/ Technical Guidelines Documentation - dokumentacja wymagająca archiwizacji / przewodniki dokumentacji technicznej. Charakterystyki D/TLD – termin VW –charakterystyki wymagające szczególnego postępowania, archiwizowania danych, zabezpieczania procesów.

arkusze TLD na nich inżynierowie projektu wskazują charakterystyki techniczne istotne z perspektywy spełnienia wymagań prawnych, bezpieczeństwa czy funkcji (VW)

DFA

Design for assembly – Projektowanie dla procesów montażowych - projektowanie wyrobów pod kątem ich możliwie wygodnego montażu

 

Definicja z IATF 16949:2016:

„proces, w którym wyroby są projektowane z myślą o niskim stopniu złożoności operacji montażowych (np. montaż wyrobu zawierającego mniej części jest szybszy, co obniża koszty montażu)

DFM

Definicja z IATF 16949:2016:

„integracja procesu projektowania wyrobu z planowaniem procesu w celu uzyskania wyrobu wytwarzanego w sposób nieskomplikowany i ekonomiczny”

DFMA

Design for manufacturing and assembly – Projektowanie dla procesów wytwarzania i montażowych - połączenie dwóch metodologii: DFM i DFA

Definicja z IATF 16949:2016:

“połączenie dwóch metod: projektowania procesów wytwarzania (DFM), która jest procesem optymalizacji projektu w celu uproszczenia jego produkcji, zwiększenia wydajności oraz usprawnienia jakości wyrobu, z projektowaniem dla procesów montażowych (DFA), optymalizującym projekt w celu zredukowania ryzyka powstania błędu, obniżenia kosztów oraz uproszczenia montażu”

DFMEA

Design Failure Mode and Effects Analysis - Analiza potencjalnych przyczyn i skutków wad (analiza ryzyka) w odniesieniu do projektowania wyrobu

DFSS

Design for six sigma - Projektowanie procesów dla Six Sigma

 

Definicja z IATF 16949:2016:

„systematyczne metody, arzędzia oraz techniki, których celem jest solidny projekt wyrobów i procesów, spełniający oczekiwania klientów oraz umożliwiający produkowanie na poziomie jakości Six Sigma”

Diagram Ishikawy/ diagram przyczynowo-skutkowy/ diagram rybia ość

Jedno z 7 podstawowych narzędzi doskonalenia jakości. Jedna z metod pozwalających na wykrywanie przyczyn problemów/ defektów (patrz: szkolenie)

DoE

Design of Experiments - projektowanie eksperymentów. Wykorzystywane jest do określania wpływu parametrów wejściowych procesu na wyjście procesu. Słuzy do analizowania wpływu różnych czynników na wyrób i wzajemnie na siebie.

Drill Deep

3 x 5 Why – Jedna z metod pozwalających na wykrywanie przyczyn problemów/ defektów (patrz: szkolenie)

DUNS-Nr

Data Universal Numbering System - Number

DV

Design Verification (DVP – Design Verification Plan)

E.

Skrótowiec

Rozwinięcie

E/E

Electrical and Electronic

EGR

Exhaust Gas Recirculation

EKG ONZ

Europejska Komisja Gospodarcza Organizacji Narodów Zjednoczonych

EMC

Electromagnetic Compatibility

EN

European Norm / Europäische Norm

EOBD

European On-Board Diagnostic

EOL

End Of Line

EPA US CFR

U.S. Environmental Protection Agency, Code of Federal Regulations

ESD

Electrostatic Discharge

EDI

Electronic Data Transmission

EDM

Engineering Data Management

E/E Data

Electrics/Electronics Data - elektryczne/elektroniczne dane

EKG ONZ

Europejska Komisja Gospodarcza Organizacji Narodów Zjednoczonych

EMPB

Erstmusterprüfbericht - Initial Sample Inspection Report

error proofing

Zabezpieczanie przed błędami – inaczej: Poka Yoke (z jap. Poka – błędy, Yokeru – zapobieganie)

Definicja z IATF 16949:2016:

„projektowanie i rozwój wyrobu oraz procesu wytwarzania, mające na celu zapobieganie wytwarzaniu wyrobów niezgodnych z wymaganiami”

  ETA

Event Tree Analysis - analiza drzewa zdarzeń

 

F.

 

Skrótowiec

Rozwinięcie

FAME

Fatty Acid Methyl Esters

FEM

Finite Element Method (MES - Metoda Elementów Skończonych)

FFT

Fast Fourier Transform

FLTM

Ford Laboratory Test Method

FMVSS

Federal Motor Vehicle Safety Standard

FOG

Windscreen Fogging

FRF

Frequency Response Function

FTP-75

The FTP-75 (Federal Test Procedure)

Feasibility Study

Studium wykonalności

Manufacturing feasibility

Wykonalność produkcyjna

Definicja z IATF 16949:2016:

„analiza i ocena proponowanego projektu w celu określenia technicznych możliwości wyprodukowania wyrobu spełniającego wymagania klienta. Proces ten obejmuje, ale nie ogranicza się do (o ile ma to zastosowanie) sprawdzenia, czy w ramach szacowanych kosztów są dostępne lub zostały zaplanowane: niezbędne zasoby, infrastruktura, narzędzia, możliwości produkcyjne, oprogramowanie oraz wykwalifikowany personel waz z jednostkami wspomagającymi”

FIEV

Fédération des Industries des Équipements pour Véhicules – francuskie stowarzyszenie samochodowe. Członek IATF

FIFO

First In First Out – pierwsze weszło-pierwsze wyszło - metoda zarządzania przepływem materiału

(Process) Flow Chart (inaczej: Process Flow Diagram)

Diagram przepływu procesu. (Process) Flow Chart razem z PFMEA i Planem Kontroli (CP) tworzą kluczową dokumentację procesowa tzw. „trylogię” APQP

FMEA

Failure Mode and Effects Analysis – Analiza potencjalnych przyczyn i skutków wad

FTA

Fault Tree Analysis – analiza drzewa błędów

Definicja z IATF 16949:2016:

„dedukcyjna metoda analizy błędów, w której analizowany jest niepożądany stan systemu; analiza drzewa błędów odwzorowuje relacje pomiędzy błędami, podsystemami oraz dodatkowymi elementami projektu poprzez tworzenie schematu logicznego dla całego systemu”

G.

  

Skrótowiec

Rozwinięcie

GDI

Gasoline Direct Injection

GMW

General Motors Worldwide

GPF

Gasoline Particulate Filter

GTR

Global Technical Regulations

H.

 

Skrótowiec

Rozwinięcie

HFET/HWFET

The Highway Fuel Economy Test cycle

HP

High Pressure

HVO

Hydrogenated Vegetable Oil

I.

 

Skrótowiec

Rozwinięcie

IEC

International Electrotechnical Commission

ISO

International Organization for Standardization (Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna)

IAF

Międzynarodowa organizacja zrzeszająca jednostki akredytujące, prowadzące akredytację jednostek certyfikujących systemy zarządzania, wyroby i osoby, a także inne zainteresowane strony, związane z oceną zgodności w tym zakresie (www.pca.gov.pl)

IATF

International Automotive Task Force - Międzynarodową Grupę Zadaniową Przemysłu Motoryzacyjnego - organizacja skupiająca producentów samochodów i stowarzyszeń producentów branży motoryzacyjnej, której głównym zadaniem jest zapewnienie lepszej jakości produktów branży motoryzacyjnej.

IATF 16949:2016

(zastąpił specyfikację ISO/TS 16949:2009)

Wymagania względem systemów zarządzania jakością dla produkcji seryjnej oraz produkcji części serwisowych w przemyśle motoryzacyjnym. Zastępuje wcześniejszy standard ISO/TS 16949:2009

ILAC

International Laboratory Accreditation Cooperation

Międzynarodowa organizacja zrzeszająca jednostki akredytujące działające zgodnie z normą ISO/IEC 17011 i prowadzące akredytację jednostek oceniających zgodność, w zakresie: laboratoriów badawczych (ISO/IEC 17025), laboratoriów wzorcujących (ISO/IEC 17025), laboratoriów medycznych (ISO 15189) oraz jednostek inspekcyjnych (ISO/IEC 17020) (www.pca.gov.pl)

IMDS

International Material Data System - system archiwizacji, wymiany i zarządzania danymi materiałowymi w przemyśle motoryzacyjnym. Na ich podstawie przygotowuje się karty danych technicznych wyrobów, w których wyszczególnia się rodzaj i zawartość materiałów zawartych w komponencie a także dane potrzebne do recyklingu danej części.

IP Ingress Protection (Stopień Ochrony)

IQ NET

Międzynarodowa Sieć Jednostek Certyfikujących

ISC In-Service Conformity (Badania Zgodności Eksploatacyjnej)

ISIR

Initial Sample Inspection Report (EMPB Erstmusterprüfbericht)

ISO

International Organization for Standardization - Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna

PN-EN ISO 9001:2015-10

Norma: Systemy zarządzania jakością – Wymagania. Norma wprowadza: EN ISO 9001:2015, ISO 9001:2015

PN-EN ISO 19011:2018-08

Wytyczne dotyczące auditowania systemów zarządzania. Norma wprowadza: EN ISO 19011:2018, ISO 19011:2018

PN-EN ISO/IEC 17025:2018-02

(wcześniejsza wersja: PN-EN ISO/IEC 17025:2005)

Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących. Norma wprowadza: EN ISO/IEC 17025:2017, ISO/IEC 17025:2017

ISO/TS 16949:2009

(zastąpiony przez: IATF 16949:2016)

Światowy standard - specyfikacja techniczna ISO - opracowany przez Międzynarodową Grupę Zadaniową Przemysłu Motoryzacyjnego (IATF) łączący w sobie zasady zarządzania jakością ujęte w normie ISO 9001 z aspektami regionalnych i krajowych standardów motoryzacyjnych, takich jak AVSQ (Włochy), EAQF (Francja), VDA6 (Niemcy) i QS-9000 (Stany Zjednoczone). Specyfikacja zastąpiona przez IATF 16949:2016

J.

Skrótowiec

Rozwinięcie

JASO

The Japanese Automotive Standards Organization

JC08

Japanese JC08 Cycle

JAMA

Japan Automobile Manufacturers Association - Japońskie Stowarzyszenie Producentów Samochodów

JASO

The Japanese Automotive Standards Organization - Japońska Organizacja Standardów Motoryzacji

JIT

Just-In-Time – dostarczanie wyrobów/usług “dokładnie na czas” - metoda zarządzania stosowana w celu redukcji „pracy w toku” i poziomu zapasów w całym procesie produkcyjno-magazynowym i związanych z nimi kosztów.

K.


Skrótowiec

Rozwinięcie

KAIZEN

Wywodząca się z Japonii filozofia zarządzania opierająca się na koncepcji ciągłego doskonalenia (Continuous Improvement Process). „KAIZEN” oznacza nieustanne poprawianie, ulepszanie.

KANBAN

Wywodząca się z Japonii metoda optymalizowania procesów produkcyjnych, Japońskie słowa „kan” i „ban” w wolnym tłumaczeniu: „widoczny” i  „kartka papieru”, a całe określenie oznacza również tabliczkę z napisem informacyjnym lub szyld.

KFG (NTF)

Kein Fehler gefunden (= Kein Fehler feststellbar (KFF), No Trouble Found (NTF))

Kontrola Pierwszej Sztuki

Ma gwarantować spełnienie wszystkich wymagań przed uruchomieniem produkcji np. na nowej zmianie produkcyjnej, po przezbrojeniu, po dłuższym przestoju, po naprawie maszyny itp.

KPI

Key Performance Indicators/ Key Process Indicators - Kluczowe wskaźniki efektywności/ Kluczowe mierniki procesowe

KVP

Kontinuierlicher Verbesserungsprozess - Continuous Improvement Process

Klaster „SA&AM”

Klaster „Silesia Automotive & Advanced Manufacturing”

L.

 

Skrótowiec

Rozwinięcie

LNT

Lean NOx Trap

LP

Low Pressure

LPG

Liquefied Petroleum Gas

LZO

Lotne Związki Organiczne (ang.: VOC - Volatile Organic Compounds)

LDB

Lieferantendatenbank - Supplier Database

Lean Management, Lean Manufacturing

“szczupłe” zarządzanie, “szczupłe” wytwarzanie – koncepcje zmierzające do eliminowania wszelkiego rodzaju marnotrawstwa a zwiększania efektywności działań / skuteczności osiągania celów

LPA

Layered process audit

LPKM

Lieferanten-Performance- und -Kompetenz-Manangement [SCQ/SPQM] (Supplier-performance and competence management)

M.

 

Skrótowiec

Rozwinięcie

MLA

Maturity Level Assurance (MLA) = Reifegradabsicherung (RGA)

MS Market Surveillance (Nadzór Rynku)

MSA

Measurement Systems Analysis – Analiza Systemów Pomiarowych - podręcznik AIAG

N.

 

Skrótowiec

Rozwinięcie

NTF

No Trouble Found – Brak potwierdzenia wady

Definicja z IATF 16949:2016:

„określenie stosowane do części wymienianych w czasie czynności serwisowych, które poddane analizie wykonywanej przez producenta pojazdu lub dostawcy, spełniają wszystkie wymagania „dobrej części” (określane także jako No Fault Found lub Trouble Not Found)”

NEDC

New European Driving Cycle

NEDP

New European Driving Procedure

NRSC

Non-Road Steady Cycle test

NRTC

Non-Road-Transient-Cycle

NSC

NOx Storage Catalyst

NSS

Neutral Salt Spray (Badanie w komorze solnej, w obojętnej mgle solnej)

NTE

“Not-to-exceed” (NTE) zone

NVH

Noise, Vibration, and Harshness

O.

 

Skrótowiec

Rozwinięcie

ocechowanie (wyposażenia lub części pojazdu)

Oznakowanie cechami producenta pojazdu lub dostawcy producenta pojazdu, na który wystawiono świadectwo homologacji typu pojazdu; ocechowanie to powinno być zgłoszone do jednostki uprawnionej w celu ewidencji; stosowane wobec przedmiotów wyposażenia i części pojazdów związanych z bezpieczeństwem ich użytkowania i ochroną środowiska, gdy inne oznaczenia wymienione w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia, nie mają być użyte.

OEE

Overall Equipment Effectiveness lub Overall Equipment Efficiency – Kompleksowa Skuteczność / Efektywność Wyposażenia

OEM

Original Equipment Manufacturer - Producent Oryginalnego Wyposażenia (w branży motoryzacyjnej oznacza producenta pojazdu np. FCA, VOLVO, VW)

OBD

On-Board Diagnosis

ODS

Operational Deflection Shapes

P.

 

Skrótowiec

Rozwinięcie

PEMS 

Portable Emission Measurement System

PEMS-PN

Portable Emission Measurement System for Particle Number

PMP

Particle Measurement Programme

POC

Particle Oxidation Catalyst

PCA

Polskie Centrum Akredytacji

PCBC

Polskie Centrum Badań i Certyfikacji SA, członek Międzynarodowej Sieci Jednostek Certyfikujących IQNet (International Quality Net)

(Cykl) PDCA (Cykl Deminga/ Koło Deminga)

Plan-Do-Check-Act, gdzie: Plan - zaplanuj działania, Do - wykonaj zaplanowane działania, Check - sprawdź rezultat przeprowadzonych działań, Act - wprowadź zmiany, zmodyfikuj proces. Podstawa realizacji zasady ciągłego doskonalenia.

PFMEA

Process Failure Mode and Effects Analysis – Analiza potencjalnych przyczyn i skutków wad (analiza ryzyka) w odniesieniu do projektowania procesu

PKN

Polski Komitet Normalizacyjny

PLP

Produktionslenkungsplan (niem.) - Plan Kontroli Produkcji

PPA

Production Process and Product Approval – Zatwierdzenie wyrobu i procesu produkcyjnego (może to być realizowane poprzez PPF – Produkt- und ProzessFreigabe (wg VDA 2), PPAP - Production Part Approval Process (wg AIAG PPAP) i inne metodologie)

PPAP

Production Part Approval Process - Proces Zatwierdzania Części Produkcyjnych. Podręcznik AIAG

PPF

Produkt- und ProzessFreigabe (niem.) – Product and Process Approval - Zatwierdzenie wyrobu i procesu

ppm

parts per million

Pp

Process Performance - wskaźnik zdolności jakościowej procesu, mierzy potencjał procesu - dla obliczeń krótkoterminowych

Ppk

Process Performance Index - wskaźnik zdolności jakościowej procesu, mierzy zdolność procesu - dla obliczeń krótkoterminowych

Process Flowchart

Blokowy schemat procesów produkcyjnych wraz z ich fizycznym rozmieszczeniem (Floor Layout)

PSB

Produktsicherheitsbeauftragter - Product Safety Officer (Representative) (PSO) - Pełnomocnik ds. Bezpieczeństwa Wyrobu (wymaganie VW)

(Groupe) PSA

Peugeot Société Anonyme, wcześniej PSA Peugeot Citroën

PSW

Part Submission Warrant - Gwarancja Przedłożonej Części – podsumowujący, najważniejszy dokument procesu PPAP

PVS

Produktionsvorserie – Produkcja przedseryjna (nomenklatura VW)

PV

Product Validation

Q.

 

Skrótowiec

Rozwinięcie

QA

Quality Assurance – Zapewnienie Jakości

QFD

Quality Function Deployment - „dopasowanie funkcji jakości” – metoda nazywana też House of Quality - domem jakości. QFD jest narzędziem, które pozwala przełożyć wymagania rynkowe co do produktu na zbiór warunków jakie muszą być spełnione przez produkujący go podmiot na każdym etapie powstawania (od projektowania po serwis).

QM

Quality management

QMT

Qualitätsmanagement Teile - Quality management parts

QS-9000

Quality System Requirements QS-9000 - Wymagania systemu jakości QS-9000. Podstawą jego ustanowienia była norma ISO 9001 z 1994 roku, rozszerzona o dodatkowe wymagania właściwe dla rynku motoryzacyjnego oraz specyficzne dla jej autorów, tzn. Wielkiej Trójki producentów samochodowych - Chrysler Corporation, Ford Motor Company oraz General Motors Corporation.

R.

 

Skrótowiec

Rozwinięcie

R&D

Research and Development - prace badawczo-rozwojowe (B+R)

R&R

Repeatability and Reproducibility - powtarzalność i odtwarzalność - weryfikacja zdolności systemu pomiarowego

Analiza R&R jest metodą uniwersalną analizy zdolności systemu pomiarowego ponieważ bada zarówno powtarzalność jak i odtwarzalność (a np. Cg i Cgk badają powtarzalność).

%GR&R

Procentowy wskaźnik powtarzalności i odtwarzalności systemu pomiarowego

R@R

Run at Rate - w nomenklaturze motoryzacyjnej - weryfikacja ilości i jakości uruchomienia - weryfikacja "na żywo" (zwykle w formie próbnej partii produkcyjnej) czy proces jest w stanie osiągnąć docelową wydajność zachowując wymagane standardy jakościowe

RCA

Root Cause Analysis – analiza przyczyn źródłowych używana np. przy postępowaniu reklamacyjnym (raport 8 D)

(Rozporządzenie) REACH

Regulation (EC) concerning the Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals (REACH) - Rozporządzenie (WE) w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH)

(Dyrektywa) RoHS

Directive of the European Parliament and of the Council on the Restriction of Hazardous Substances (RoHS ) – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ograniczenia stosowania niektórych niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (ołowiu, rtęci, kadmu, sześciowartościowego chromu, polibromowanych bifenyli (PBB) i polibromowanych eterów difenylowych (PBDE))

(reklamacja) 0 km

Reklamacja wyrobów na podstawie błędów funkcjonowania lub innych niezgodności, które zauważone zostały w pojeździe już podczas montażu lub bezpośrednio po nim.

(reklamacja) logistyczne

Reklamacje związane z opakowaniem lub transportem wyrobów.

(reklamacja) z pola

Reklamacja wyrobów, których błędne funkcjonowanie, czy inne niezgodności zauważone zostało dopiero podczas eksploatacji pojazdu.

RFQ

Request For Quotation - rodzaj zapytania ofertowego

RPN

Risk priority number –priorytetowa liczba ryzyka. Wskaźnik oceny ryzyka używany w FMEA. Na wartość RPN składają się: S – severity (dotkliwość skutków), O – occurrence (prawdopodobieństwo występowania błędu), D – detection (skuteczność wykrywania)

RDE

Real Driving Emissions

S.

 

Skrótowiec

Rozwinięcie

SAE International

The Society of Automotive Engineers

SC

Special Characteristic - Charakterystyka specjalna

Definicja z IATF 16949:2016:

“klasyfikacja właściwości wyrobu lub parametru procesu wytwarzania, które mogą wpływać na bezpieczeństwo lub zgodność z przepisami, wymaganiami, dopasowanie, funkcjonalność, osiągi lub dalsze przetwarzanie wyrobu”

SMED

Single Minute Exchange of Die - Metoda szybkich przezbrojeń - zbiór technik i narzędzi umożliwiających skracanie czasów przezbrajania maszyn, urządzeń i procesów produkcyjnych

SMMT

Society of Motor Manufacturers and Traders Ltd - Brytyjskie Stowarzyszenie Producentów i Sprzedawców Samochodowych. Członek IATF

SOP

Start of production - Start produkcji seryjnej

SPC

Statistical Process Control – Statystyczne Sterowanie Procesem – podręcznik AIAG. (Zbiór technik statystycznych wykorzystywanych do sterowania procesem i opanowywania jego zmienności)

SQA Engineer

Supplier Quality Assurance (engineer)- Inżynier jakości dostawców (Inżynier ds. zapewnienia jakości dostawców)

SQE

Supplier Quality Engineer - Inżynier Jakości Dostawców

SQM Engineer

Supplier Quality Management Engineer – Inżynier zarządzania jakością dostawców

SZJ

System Zarządzania Jakością

SC03

(SFTP-SC03) The SC03 Supplemental Federal Test Procedure

SCR

Selective Catalytic Reduction

SI

Spark-Ignition (ZI - Zapłon Iskrowy)

SORT

Standardised On-Road Test Cycles

SULEV

Super Ultra-Low Emission Vehicle

SVOC

Semi-Volatile Organic Compounds

T.

 

Skrótowiec

Rozwinięcie

TAN

Total Acid Number

TGA lub TG

Thermogravimetric analysis (lub Thermogravimetry) ((Analiza termograwimetryczna, termiczna analiza grawimetryczna, termograwimetria)

TPJLR

Test Procedure Jaguar and Land Rover

TVOC

Total Volatile Organic Compounds (Suma wszystkich Lotnych Związków Organicznych)

TWC

Three-Way Catalyst/ Three

TecSa

Technical cleanliness

TPM

Definicja z IATF 16949:2016:

„system służący utrzymywaniu oraz udoskonalaniu integralności systemów produkcji oraz jakości poprzez działania związane z maszynami, wyposażeniem, procesami oraz pracownikami, generującymi wartość dodaną dla organizacji”

TQM

Total Quality Management - kompleksowe zarządzanie przez jakość

TWI

Training Within Industry – „trening w przemyśle” - metoda efektywnego szkolenia pracownika, pomagająca szybko wdrożyć go do nowej pracy.

U.

  

Skrótowiec

Rozwinięcie

UNECE

The United Nations Economic Commission for Europe

US EPA

United States Environmental Protection Agency

US06

(SFTP-US06) The US06 Supplemental Federal Test Procedure

W.

 

Skrótowiec

Rozwinięcie

walidacja

potwierdzenie przez przedstawienie dowodu obiektywnego, że zostały spełnione wymagania dotyczące konkretnego zamierzonego użycia lub zastosowania (źródło: EN-ISO 9000:2000, pkt.3.8.5.)

WCM

World Class Manufacturing – “Produkcja Klasy Światowej” - metoda organizacji przedsiębiorstwa pozwalająca na osiągnięcie  najwyższego, możliwego jej poziomu i osiąganych przez nią wyników, realizowana poprzez  wdrażanie nowoczesnych metod zarządzania

weryfikacja

potwierdzenie, przez przedstawienie dowodu obiektywnego, że zostały spełnione wyspecyfikowane wymagania (źródło: EN-ISO 9000:2000, pkt.3.8.4.)

Wykres Gantta (inaczej: Diagram Gantta)

Metoda ta usprawnia zarządzanie projektami. Uwzględnia i obrazuje podział projektu na poszczególne zadania, fazy, kamienie milowe (milestones) oraz ich rozplanowanie w czasie

WCAC

Water cooled Charge Air Cooler

WE

Wspólnota Europejska

WEDM Wire Electrical Discharge Machining

WHSC

World Heavy Duty Stationary Cycle

WHTC

World Harmonized Transient Cycle

WLTC

Worldwide Harmonized Light Vehicles Test Cycle

WLTP

Worldwide harmonized Light vehicles Test Procedure

V.

 

Skrótowiec

Rozwinięcie

VDA

Verband der Automobilindustrie (Stowarzyszenie przemysłu motoryzacyjnego)

VIAQ

Vehicle Interior Air Quality

VOC

Volatile Organic Compounds (pol.: LZO - Lotne Związki Organiczne)

VW PV

Volkswagen Prüfvorschrift

VOC

Voice of Customer – “Głos Klienta”

VDA

Verband der Automobilindustrie e.V. – Stowarzyszenie (niemieckiego) Przemysłu Motoryzacyjnego. Celem i zadaniem VDA jest umożliwienie dialogu i wsparcie uczestników niemieckiego przemysłu motoryzacyjnego (producenci samochodów, naczep, przyczep i ich dostawcy). VDA jest również organizatorem targów motoryzacyjnych i przedstawicielem branży podczas konsultacji krajowych i międzynarodowych, reprezentując przy tym interesy niemieckich producentów. Członek IATF

VDA QMC

Qualitäts Management Center im Verband der Automobilindustrie - Quality Management Center of Association of German Automobile Industry – Centrum Zarządzania Jakością w Stowarzyszeniu (Niemieckiego) Przemysłu Motoryzacyjnego

VDA RGA (VDA MLA)

VDA Reifegradabsicherung - VDA Maturity Level Assurance for New Parts - VDA Zapewnienie poziomu dojrzałości nowych części – metody, kryteria pomiarowe, dokumentacja

VDA Field Failure Analysis

VDA Analiza części wadliwych z rynku

VDA 1

VDA Documentation and Archiving – VDA Dokumentacja i archiwizacja

VDA 2

VDA Quality Assurance for Supplies. Production Process and Product Approval (PPA) – VDA Zapewnienie jakości dostaw. Zatwierdzenie wyrobu i procesu produkcyjnego (Sicherung der Qualität von Lieferungen. Produktionsprozess- und Produktfreigabe (PPF))

VDA 3

VDA Reliability Assurance of Car Manufacturers and Suppliers - Reliability management, Reliability methods and tools - VDA Zapewnienie niezawodności u producentów przemysłu motoryzacyjnego i dostawców – Zarządzanie i zapewnienie niezawodności. Metody i narzędzia niezawodności

VDA 4 

VDA Quality Assurance in the Process Landscape – VDA Zapewnienie jakości na mapie procesów

VDA 5

Capability of Measurement Processes  - Zdolność procesów pomiarowych

VDA 6.0

VDA Fundamentals for quality audits - VDA Podstawy auditów jakości. Wytyczne certyfikacji dla VDA 6.1, 6.2, 6.4

VDA 6.1

VDA Audit systemu zarządzania jakością- produkcja seryjna

VDA 6.2

VDA Audit systemu zarządzania jakością – usługi

VDA 6.3

VDA Audit Procesu - Produkcja seryjna i usługi

VDA 6.4

VDA - VDA Audit systemu jakości - środki produkcji (Zawiera zasady prowadzenia auditów u producentów maszyn produkcyjnych)

VDA 6.5

VDA Audit wyrobu

VDA 6.7

VDA Audit procesu - środki produkcji

VDA 9

VDA Quality Assurance Emissions and Fuel Consumption CoP tests on passenger cars and light commercial vehicles

VDA 14

VDA Preventive Quality Management Methods in the Process Landscape

VDA 16

VDA Decorative surfaces of accessories and functional parts in the exterior and interior areas of automobiles – VDA Powierzchnie dekoracyjne wyposażenia i części funkcyjnych wewnątrz i na zewnątrz pojazdów samochodowych

VDA 19.1

VDA 19.1 Inspection of Technical Cleanliness – Particulate contamination of functionally-relevant automotive components – VDA 19.1 Kontrola czystości technicznej – wpływ zanieczyszczeń na funkcjonalność istotnych komponentów w motoryzacji

VDA 19.2

VDA 19.2 Technical Cleanliness in assembly – Environment, Logistics, Personnel and Assembly Equipment - VDA 19.2 Czystość techniczna w procesach montażowych – środowisko, logistyka, personel oraz wyposażenie montażowe

VSM

Value Stream Mapping - Mapowanie Strumienia Wartości

Z.

 

Skrótowiec

Rozwinięcie

ZI

Zapłon Iskrowy (SI - Spark-Ignition)

ZS

Zapłon Samoczynny (CI - Compression-Ignition)

ZDZ

Zintegrowany System Zarządzania

ZUV

Zuverlässigkeit - reliability